24. Jules de Corte

Dichter, zanger, pianist en componist Jules de Corte was één van de grootste schrijvers en vertolkers van het Nederlandse literaire lied. Hij werd in Nederland en België bekend met liedjes als ’De vogels’, ’Ik zou wel eens willen weten, ’Hallo Koning Onbenul’ en ’Als je overmorgen oud bent’. Jules de Corte woonde van 1945 tot 1968 in Delft. Hij hield van de stad en vooral van het carillon van de Nieuwe Kerk. Zanger en gitarist Ernst de Corte houdt met het driemanschap Corte & Consorten de muzikale nalatenschap van zijn vader in ere.

Bekijk hier de video’s van Jules de Corte

Achtergrondinformatie

Jules de Corte wordt op 29 maart 1924 in Deurne geboren als een van de elf kinderen in een arm gezin van een ‘partijloos socialist’. Wanneer hij anderhalf jaar oud is, wordt hij blind. Dit na een verkeerde diagnose van een vrij onschuldige huidziekte. Nog vóór zijn derde jaar komt hij bij de zusters op de kleuterschool van het blindeninstituut ‘De Wijnberg’ in het Oost-Brabantse Grave. Vanaf zijn zevende krijgt Jules zijn schoolopleiding bij de fraters op het blindeninstituut ‘Sint-Henricus’, eveneens in Grave.
De jaren in het blindengesticht drukken een zwaar stempel op de jonge De Corte. Hij lijdt sterk onder het gemis van een warm gezinsleven. Het onderwijs op het instituut is echter goed. Met de piano- en orgellessen die hij op eigen verzoek krijgt, legt hij de basis voor zijn professionele toekomst. Na de bevrijding van Zuid-Nederland, in de herfst van 1944, worden Britse en Canadese militairen in het blindeninstituut ingekwartierd. Hierdoor komt De Corte in contact met een ander leven dan het traditionele kloosterbestaan. Hij speelt piano, spreekt Engels en Frans, begeleidt zingende soldaten en schrijft zijn eerste eigen liedjes.

Naar Delft
Op 5 april 1945 verlaat De Corte – 21 jaar oud – het blindeninstituut en keert hij terug naar zijn familie in Helmond. Na enkele mislukte kantoorsollicitaties in de regio besluit hij op uitnodiging van de ouders van schoolvriend en Delftenaar Wim van Zon naar Delft te reizen om daar zijn geluk te beproeven. De Corte plaatst hier onmiddellijk een advertentie in de krant: ‘Bekwaam pianist biedt zich aan voor het opluisteren van danslessen, bruiloften en partijen’. Al een dag later krijgt hij werk aangeboden bij een dansschool à veertig gulden per week, de start van zijn loopbaan als professioneel muzikant. Hij wordt pianist in een band, luistert feestavonden op met pianospel en zingt in de pauze soms wat eigen liedjes. Daarnaast vervolgt hij zijn muziekstudie. In 1949 doet hij staatsexamen LO-piano en MO-orgel. In deze jaren speelt hij orgel in de Sacramentskerk aan het Poortlandplein (kruispunt Nassaulaan/Julianalaan); nog steeds als belijdend katholiek, maar met toenemende twijfel.

Radio en televisie
Een open sollicitatie bij de KRO brengt zijn loopbaan in een versnelling. Op 26 oktober 1946 maakt hij zijn officiële radiodebuut in ’De Zonnebloem’. Ruim een jaar later wordt hij vaste medewerker van ’Negen heit de klok’, het populaire familieprogramma op de zaterdagavond. Met zijn liedjes en gedichten treedt hij daarna steeds vaker in KRO-uitzendingen op. In 1953 krijgt De Corte landelijke bekendheid door zijn actielied voor de radio-uitzendingen van ‘Beurzen open, dijken dicht’, waarbij geld werd ingezameld vanwege de watersnoodramp. Hij begint dan ook op te treden in Nederland en Vlaanderen. In 1955 komt De Corte bij de KRO in vaste dienst. Hij gaat eigen programma’s maken en werkt ook veelvuldig mee aan programma’s van collega-radiomakers. In de jaren zestig is hij bovendien actief op televisie met eigen programma’s. Maar de radio blijft altijd zijn voorkeur houden.

Successen
Tussen 1955 en 1975 ontstaan de liedjes waarmee hij bekend wordt en blijft: ‘De Vogels’ (1955), ‘De enkeling’ (1957), ‘Ik zou weleens willen weten’ (1957), ‘Wie in Nederland wil zingen’ (1962), ‘Het feest dat nooit gevierd werd’ (1965), ‘Hallo Koning Onbenul’ (1971) en ‘Als je overmorgen oud bent’ (1974). In 1962 ontvangt De Corte een Edison voor de LP ’Liedjes die eigenlijk niet mogen’. Voor zijn gehele oeuvre krijgt hij in 1967 de Visser-Neerlandiaprijs. In 1969 ontvangt hij een Gouden Harp van de Stichting Conamus. Zijn chanson ‘Het land van de toekomst’ wordt in 1975 bekroond met de Louis-Davidsprijs.
In 1968 verhuist De Corte van Delft naar Helmond. In 1973 keert hij terug naar zijn geboortestreek De Peel, waar hij zich vestigt in Helenaveen. Hij blijft liedjes schrijven, componeren, optreden en programma’s maken. Hartproblemen dwingen hem uiteindelijk op 1 november 1983 met zijn uitzendingen te stoppen. Zijn radiocarrière komt daarmee tot een einde. Bij zijn overlijden op 16 februari 1996, op 71-jarige leeftijd, laat hij een oeuvre na van ruim 3.000 liedjes.

In de voetsporen
De liedjes van Jules de Corte zijn tot op de dag vandaag een inspiratiebron voor veel Nederlandse artiesten. Helemaal voor zijn zoon Ernst (Delft, 1960) die als zanger en gitarist in de voetsporen van zijn vader is getreden. Opgroeiend in een gezin waar vader, moeder en zussen piano spelen, gaat zijn interesse al vroeg uit naar de gitaar. Hij begint met (school)bandjes en speelt later in begeleidingsbands van gevestigde muzikanten, maar ambieert nooit een solocarrière. Ernst neemt er zelfs een vaste baan bij wanneer hij zelf een gezin krijgt. Na het overlijden van zijn vader verdiept hij zich in diens werk en kiest hij alsnog voor een muzikale carrière. En met succes. Met mede-Delftenaar en pianist Guus Westdorp toert Ernst van 2013 tot 2018 met de voorstelling ‘Lied van mijn vader’ langs alle theaters. Hiervan verschijnt ook een cd. Onder de naam De Corte & Consorten treedt hij begeleid door pianist Izak Boom en bassist Pieter Althuis overal in het land op om het rijke repertoire van Jules de Corte levend te houden.

Julesbileum
In 2024 is het 100 jaar geleden dat Jules de Corte werd geboren. De Corte & Consorten viert dit ‘Julesbileum’ met een muzikale tour door Nederland. Ook de media besteden uitgebreid aandacht aan het rijke oeuvre en de carrière van Jules de Corte. Zo gaat Kruispunt (KRO NCRV) in ‘Jules de Corte: de blinde ziener’ op zoek naar de kracht van zijn tijdloze liedjes en naar de rol van het geloof in zijn teksten. In het programma geven Ernst de Corte, cabaretière Kiki Schippers en kleinkunstkenner Sylvester Hoogmoed een inkijkje in het leven van de zanger die ‘de profeet’ wordt genoemd. Ook Volgspot (KRO NCRV) staat op NPO 5 stil bij zijn nalatenschap. Voor meer informatie en de actuele concertagenda: www.ernstdecorte.nl.

Tip: De Corte Podcast
Jules de Corte maakte bij leven meer dan 3.000 liedjes. Composities die bol staan van het muzikaal vernuft en vaak geestig, kritisch, creatief en beschouwend tegelijk zijn. Wie was de man achter deze klanken? En wat maakte zijn muziek zo bijzonder? In ‘De Corte Podcast’ van Omroep MAX en NPO Radio 4 reist Sander Zwiep door het land, op zoek naar antwoorden op deze vragen. Die vindt hij onder meer bij Jules’ zoon Ernst, een oude studievriend en bij vrienden en collega’s. Zie www.nporadio4.nl/podcasts/de-corte-podcast.

Foto De Corte & Consorten (Ernst staat links): Marc Wielaert.