32. Pierre van Hauwe

Pierre van Hauwe was een Nederlandse musicus, componist en muziekpedagoog. Vanaf 1946 woonde en werkte hij in Delft in het onderwijs en als kerkmusicus in de voormalige Sint-Hippolytuskerk aan de Voorstraat. Tot zijn pensionering in 1982 was hij directeur van de Stedelijke Muziekschool. Aan de Gasthuislaan was de eerste vestiging. Veel Delftenaren kennen Pierre van Hauwe vooral als de grote man achter de Delftse Volkszangdag.

Bekijk hier de video’s van Pierre van Hauwe

Achtergrondinformatie

Pierre van Hauwe wordt op 12 januari 1920 geboren in Terneuzen, maar hij groeit op in Vlaanderen. Op het klein seminarie krijgt hij zijn eerste muzieklessen: koorzang en pianostudie. Rond zijn 15de gaat hij naar de priestercongregatie in Sint Niklaas, België, waar hij de leiding krijgt over alle gezangen in de kapel van de congregatie. In 1941 verhuist hij naar het klooster waar hij als kloosterling verantwoordelijk wordt voor alle muzikale activiteiten. In 1944 treedt hij uit het klooster en gaat terug naar Terneuzen om pianoles te geven. Ook richt hij daar een jongenskoor op.

Madrigaalkoor
In 1946, inmiddels Koor-en Orkestdirectie studerend aan het Conservatorium van Den Haag, krijgt Van Hauwe van de Hippolytuskerk in Delft een baan aangeboden als koordirigent. Hij vestigt zich in Delft. Van daaruit verzorgt hij muziekonderwijs op R.K. lagere scholen en de huishoudscholen en ulo’s in de stad. Met leerlingen van de Delftse huishoudschool aan de Voorstraat richt hij in 1946 het Delfts Madrigaalkoor op. Dit koor bestaat uit meisjes van 12 tot ongeveer 20/25 jaar en is tussen 1950 en 1960 één van de beroemdste koren van Europa. Het Madrigaalkoor geeft honderden concerten, tot achter het IJzeren Gordijn.

Volkszangdag
Van 1956 tot 1970 leidt Pierre van Hauwe de jaarlijkse Volkszangdag. Op deze dag zingen zo’n 2.000 leerlingen van de hoogste klassen van alle lagere scholen in Delft een repertoire van op school ingestudeerde volksliedjes. Ze worden begeleid door het harmonieorkest van de Kabelfabriek, later van de Gist- en Spiritusfabriek (de Koninklijke Harmoniekapel Delft). Na 1970 worden nog enkele pogingen gedaan de traditie te handhaven. Op 25 augustus 2007 komen enkele duizenden (oud-)Delftenaren op de Markt bijeen om onder leiding van Pierre van Hauwe weer een echte Volkszangdag te zingen. Dit evenement wordt op 23 augustus 2008 herhaald, maar wegens ziekte al niet meer onder zijn leiding.

Muziekonderwijs
In 1960 wordt Van Hauwe directeur van de Stedelijke Muziekschool Delft, ontstaan uit een fusie van de Delftse Volksmuziekschool en de Katholieke Muziekschool. De school, die meteen al 750 leerlingen telt (drie jaar later 1.200), begint aan de Gasthuislaan 206 in de voormalige Prinses Julianaschool. De gemeente houdt de tarieven met subsidie bewust laag. Hierdoor kan een zeer brede laag van de bevolking muziekles krijgen en wordt Delft onder leiding van Pierre van Hauwe trendsetter in muziekonderwijs.

Spelen met muziek
In de jaren zestig ontwikkelt Van Hauwe een muziekmethode waarmee hij kinderen op jonge leeftijd vertrouwd maakt met muziek: ‘Spelen met muziek’. De methode is gebaseerd op de ideeën van Carl Orff en Zoltán Kodály. Als directeur van de muziekschool introduceert hij de aanpak op alle Delftse basisscholen. In eigen land blijft de belangstelling achter, maar het buitenland omarmt Van Hauwe. Zijn methode verschijnt behalve in het Duits ook in het Russisch, Litouws, Tsjechisch, Pools, Hebreeuws, Noors, Deens en Portugees. Voor gebruik in Mexico en diverse landen in Zuid-Amerika wordt een Spaanse vertaling gemaakt.

Afscheid
In 1982 neemt Pierre van Hauwe vanwege zijn pensioen afscheid als directeur van de Stedelijke Muziekschool. Hij blijft actief in de promotie van zijn eigen muziekmethode en de bourdonharmonie. Tot kort voor zijn dood geeft hij in diverse landen cursussen voor leraren van basisscholen, muziekleraren en conservatoriumstudenten. Van zijn hand verschijnen tientallen composities voor veelal schoolorkesten, die vooral in Portugal, Tsjechië en Duitsland nog veel worden uitgevoerd. Ook dirigeert hij nog geregeld in Portugal een symfonieorkest. Pierre van Hauwe overlijdt op 25 juni 2009 in Delft. Op woensdag 1 juli 2009 wordt hij, na een afscheidsdienst in de Maria van Jessekerk aan de Burgwal, in besloten kring gecremeerd. Na de dienst speelt de stadsbeiaardier op het carillon van de Nieuwe Kerk voor het uitgaande publiek Pierre’s volkszangdagliedjes. Velen blijven geroerd staan luisteren. Zijn weduwe overlijdt op 25 juli 2010.

Zo vader zo zoon
Pierre van Hauwe was vanaf 1946 gehuwd met Elisabeth Everaert, eveneens geboren in Terneuzen. Zij hadden zes kinderen. Een van hun zoons is de wereldberoemde blokfluitist (zowel solo als in ensembles), pedagoog en docent Walter van Hauwe (Delft, 16 november 1948).
Na zijn muziekstudie aan de Stedelijke Muziekschool Delft studeert Walter blokfluit bij Frans Brüggen aan het Conservatorium in Den Haag, waar hij in 1969 cum laude afstudeert als blokfluitist. Van 1971 tot zijn pensionering 2013 is hij als blokfluitdocent en (vanaf 2006) Directieadviseur Onderwijsontwikkeling verbonden aan het Conservatorium van Amsterdam. Walter maakt talloze platen en wint als producer een aantal internationale prijzen. Zijn laatstverschenen album is de cd ‘J.S. Bach: The Trio Sonata Project’ (2019). Van Hauwe speelt hierop samen met het ensemble Tripla Concordia transcripties van meesterwerken van Johann Sebastian Bach.
Walter is nog steeds als coach en adviseur betrokken bij het Conservatorium van Amsterdam en geeft regelmatig concerten en lezingen in binnen- en buitenland. Voor de komende periode staan optredens gepland in onder meer Italië, Australië, Japan en Zuid-Korea.
In 1971 ontving Walter van Hauwe de Vriendenkrans van het Concertgebouw. In 2002 kreeg hij voor zijn oeuvre de prestigieuze Muziekprijs van het Prins Bernhard Fonds.

Meer informatie: in 2014 publiceerde de Delftse journaliste Trudy van der Wees ‘Bezeten van Muziek, het Universum van Pierre van Hauwe’. Het boek beschrijft vooral het leven van Pierre in Delft en zijn nationale en internationale activiteiten en betekenis.
Voor meer informatie over Walter van Hauwe: www.waltervanhauwe.org.

Foto Pierre van Hauwe: Stichting Pierre van Hauwe; Rosemieke van Hauwe.
Foto Walter van Hauwe: Viktor Brazdil, Wenen